Kgapampshikela ya tiragatšo sefaleng Woza Albert E Topa Babogedi ka lebinakošana kua Alex Theatre Company and Academy go la Alexandra Township

Hamilton Dhlamini le Thulani Mtshweni ba phedišitše bobe bja kgethologanyo ka go ba gona ga bona mo go kgahlišago sefaleng le dipolelo tša bona tša go se tlwaelege. Bokgoni bja bona bja go bapala dipapadi bo bontšhwa ke bokgoni bja bona bja go tšweletša baanegwa ba go fapana - go fetoša dikarolo magareng le ka gare ga lefelo la tiragalo ka didirišwa tše nnyane tša go thekga le ke diaparo. E tšweleditšwe ke Ndlondlo Productions, yeo e laolwago ke Hamilton Dhlamini le sefala seo se laolwago ke Phumeza Damage, papadi ye ya mengwagasome ye mene, Woza Albert, mathomong e ngwadilwe ke Percy Mthwa, Mbongeni Ngema le Barney Simon. Papadi ye ya badiragatši ba babedi e etela Afrika Borwa, morago ga go ruma leeto la Eswatini. E ile ya kgahliša babogedi ba Alexandra Township ka matšatši a mabedi - la 10 le la 11 Ngwatobošego 2023 - gomme morago ga fao ya tšea karolo go Menyanya ya Bokgabo wa boSetšhaba wa Makhanda.

Thulani Mtshweni le Hamilton Dhlamini. Pic E filwe ke Khamphani ya Alex Theatre le Academy

Thwadi ye ya sefaleng ya moya wa moswananoši e tliša maitemogelo ao a phetšwego a maAfrika Borwa nakong ya kgethollo, ao ba bangwe ba baetapele ba bjale ba sa kago ba itemogela ka mahlo. Tiragalong ya mathomo, mabone a ka godimo a gogela tlhokomelo go batšeakarolo ba babedi, a ba betla gore e be mošomo wa bokgabo wo o sepelago, a bopa mebele ya bona gore e be sehlopha sa mmino wa diletšo, dihelikoptara tše di dikologago le ditimela tše di kitimago, bjalo ka ge eka a lla ka dilo tše di tšhošago tša mmušo wa kgethollo. Dhlamini o bonala a goka šedi ka go amogela babogedi, a ba botša gore ba botse, eupša gateetee a fapantšha botse bja bona le bja pukwana ya boitsibišo ya mmušo wa maburu.

Mongwadi (Chepape Makgato) le Hamilton Dhlamini ka morago ga tiragatšo.

Go tšwa e sa thenkgolwa tiragatšo ye, ntle le go senya sebaka, re itemogela thulano magareng ga moagi wa mothomoso le mohlankedi wa sephodisa sa kgethollo, go mo gopotša ka morafe wa gagwe le moo a swanetšego go ba gona ka nako yeo - elego kgolegong goba ntlwanaswiswi - gomme ge kahlolo e phethwa o swanetše go aloga go ya dithokgweng ka gobane ga se wa go dula metsesetoropo. Dhlamini, yo a swantšhago semelo sa mohlankedi, o retologela go batheeletši go hlaloša Karolo ya 29 ya melao ya kgethologanyo. Ka 1982, mmušo wa kgethologanyo o ile wa fetiša Molao wa Tšhireletšo ya ka Gare, wo o ilego wa nea mmušo wa bathobašweu matla a nabilego le go feta a go laola le go gapeletša thswarompe. Karolo ya 29 ya Molao wo e dumeletše gore batho ba golegwe ka mo go sa felego. Go molaleng gore bahlaselwa ba Molao woo e be e le bathobaso.

Le ge papadi ye e le mošomo wo o beilwego go dikolo, ka bomadimabe ke ya dikolo tša praebete fela ka Afrika Borwa. Se se bolela ka fao, le ge re na le mmušo wo o eteletšwego pele ke bathobaso, ka go lekana are na se re ka se bolelago ge go tliwa diteng tšeo di rutwago bana ba rena ka diphapošing tša rena tša borutelo; se bohlatse bja gore mmušo wa bjale o hlokomologile bokgabo ka tsela ye e nyamišago. Molaotheo o laetša gore: (1) Mang le mang o na le tokelo— (a) ya thuto ya motheo, go akaretšwa thuto ya motheo ya batho ba bagolo; le (b) go thuto ya pele, yeo mmušo, ka magato a go kwagala, o swanetšego go e dira gore e hwetšagale le go fihlelelwa ka mešegofela. Ka maswabi le nnete ke gore thuto ya bokgabo ga e hwetšagale go bohle, kudu bana ba bathobaso ka fase ga mmušo wo.

Mahloadibona ye ya sefala e phadima ka kgegeo ya kgwadi-ya-Mateu (pukukgethwa) le dithai tša botšo (histori), e bontšha baanegwa ba methaladi ye mentši ba šomiša bokgoni, kwero, go bapala, go opela le go bina ka mekgwanakgwana ya thulaganyo - go nepa go fa tokelo ya gore o dule mo ntlheng ya setulo sa gago ntle le go lapa metsotso ye 90! Matla a bona ao a sa laolegego le bokgoni bja bona bja go hlama diswantšho tše di amanago ka go šomiša mantšu a mmalwa le ditiro di dira gore o nyake go latela kanegelo ka kelohloko ge ba e tliša ka dipoledišano tše kopana tša motho o tee, ntle le nakong ya pono yeo e bontšhago go bewa ga Morena sedulong sa bogoši. Woza Albert ke mohuta wa papadi yeo e lebanego le ditaba tše bohlokwa le go hlohla ditlwaelo tšeo di fetogilego tšeo di amogelwago ka tlwaelo. E hlola dikgonagalo le maemo ao motho a ka ipotšišago gore: go thwe’ng ge e ba se goba sela se be se ka direga? Karabelo ya bao ba lego mmušong e be e tla ba efe?

Rena bjalo ka batheeletši le babogedi, re išwa maemong a go fapana a maphelo a bathobaso nakong ya kgethologanyo ke Dhlamini le Mtshweni bao ba nago le bokgoni, bao ka nnete ba hemago bophelo mengwageng ye e fetilego. Yo mongwe le yo mongwe wa bona o na le dinako tša go phadima nakong ya papadi. Tiragalong yeo Dhlamini a ralokago mokgalabje yo a dulago le setlogolo sa gagwe, re hwetša go ipshina ka boteng bja botšofadi, bjo bo tšweleditšwego ka bokgabane. Mokgalabje o tšwelela ka morago ga sefala a apere kobo ya gagwe le borokgo bja makgerentlhe. Jase e tswakilwe ka digaswa gomme o tšwela pele go e roka mmeleng nakong ya dipoledišano tše telele - goa ila go roka kobo mmeleng.

Morena ke mang? Moanegwa yo wa boikgopolelo o theilwe godimo ga kgopolo ya go boa ga Jesu Kriste, yo a kgethilego Afrika Borwa go fologa go tšwa Jerusalema. Eupša, mmušo wa kgethologanyo ga se wa kgahlwa ke se! Le ge papadi ye e thakgolwa gantši ka nageng le ka ntle, ga e tšhele phori godimo ga go mabošaedi a kgethologanyo eupša e bolela le batheeletši ba bjale ka lebaka la bokgoni bja yona bjo bo sa felego. Sengwalwa sa mathomo sa papadi ye se ngwadilwe  menywageng e fetago e 45, eupša ga se goa sa fetoga selo go yona, eupša mongwalo wa ka tlase o fetogile. Matla mo papading ye ke ponagatšo ya gore ga go selo seo se fetogilego mo Afrika Borwa, go sa šetšwe tokollo ya rena kgateletšong yeo e theilwego godimo ga karoganyo ya morafe le maemo. Ka tiragatšo ye, re gopotšwa gore naga ye, seemo sa yona sa go kgaotšo ya mohlagase, ditlhohlo tša ekonomi, tekanyo ya tlhokego ya mešomo eo e hlatlogelago go maemo a godimo nako le nako ka moka le bosenyi bjo fetoga mokgwa ka moka, naga ye e hloka go bewa gape ga boetapele - bašomi ba mmušo bao ba nago le boitshwaro le hlompho setšhabeng.

Thulani Mtshweni le Hamilton Dhlamini. Pic E filwe ke Khamphani ya Alex Theatre le Academy

Go ya mafelelong a seripa se sa sefala sa tekolo ya naga ya Afrika Borwa, motho o lemoga gore bophelo bjo bokaone go bohle e sa le selo sa kgonthe sa go se kgonege mono nageng. E ile ya utolla dilo tše di gobogilego tša kgethollo ya semorafe tša kgethollo. Go molaleng gore le ge balaodi ba bašweu ba Afrika Borwa ka nako yeo ba be ba thabile mathomong ge Kriste goba Morena a kgetha naga ya bona bakeng sa go Tla ga gagwe ga Bobedi, mmušo ga se wa kgahlwa. Ga go hlokege gore re bolele, ge a tšhogile ke seo A se hweditšego, bona balaodi ba tšea sephetho sa gore Ke ''moloi wa theko ya fase wa Bokomanisi.'' Mafelelong, badiragatši, gomme go molaleng gore batheetši, ba ka goeletša fela ''woza,''. ' goba go tsoga, e sego fela ga mohu Albert Luthuli, hlogo ya African National Congress fela, eupša gape le go lešaba la bagale ba bathobaso le bašweu go akaretšwa Steve Biko, Bram Fischer, Lillian Ngoyi le Neil Aggett. Mošomo wo wa bokgabo o re gopotša, o re šuthiša le go re hlohleletša go tsogela boetapele bja boleng bjo bo fokolago bjo bo palelwago ke go re phološa go mehuta ka moka ya taolo ye mpe le malwetši a leago. Kgaotšo ya mohlagase ile ya kgaotša tiragatšo ye go se nene, eupša generator ya go fetlha mohlagase e ile ya gotetšwa.

Ikwe o lokologile go tlogela tshwaelo ka fase gomme o e abelane le ba lapa la gago le bagwera.